بلاک چین زنجیره ای از بلاک‌ها و یا در اصل یک فناوری برای ثبت اطلاعات است که با استفاده از الگوریتم‌های رمزنگاری امکان تغییر، هک و دستکاری داده‌ها را غیرممکن می‌سازد.
بلاک چین به زبان ساده
حتما کسانی که این روز‌ها با دنیای رمزارزها سر و کار داشته اند، نام بلاکچین (Block Chain) را شنیده اند.
اما این بلاک چین چیست و از کجا آمده است، در ادامه می‌خواهیم به این سوالات پاسخ بدهیم و ببینیم بلاک چین اصولا چه ارزشی در بازار رمزارزها دارد.
بلاک چین زنجیره ای از بلاک‌ها و یا در اصل یک فناوری یا تکنولوژی است که به شکل امروزی اش در سال 2008 توسط شخصی (یا احتمالا گروهی) به نام ساتوشی ناکاموتو (Satoshi Nakamoto) مفهوم سازی و پیاده شده است.
این تکنولوژی بر پایه الگوریتم های رمزنگاری و رمزگذاری تولید و پیاده سازی شده است. سال 1982 شخصی به نام دیوید چاوم که متخصص رمزنگاری بود، در رساله اش پروتکلی شبیه به بلاک چین امروزی ارائه کرده بود.
در سال های بعد این پروتکل بر مبنای درخت های مرکل گسترش پیدا کرد و گسترده شد تا اینکه در 2008 ناکاموتو آن را به شکل ویژه ای گسترش داد و قابلیتی شبیه به هش کش (HASH CASH) را به آن اضافه کرد.
این قابلیت یک نوع اثبات کار (Proof of Work) یا Pow بود که از مهرزمان (Timestamps) برای امنیت استفاده می کرد و نیاز به تایید و امضای اشخاص را برای تراکنش‌ها از بین می‌برد.
این تکنولوژی اوایل سال بعد یعنی سال 2009 به عنوان هسته اصلی رمزارز بیت کوین مورد استفاده قرار گرفت.
تا به امروز بلاک چین در حال سرویس دهی به این رمزارز به عنوان دفتر کل عمومی حساب ها (LEDGER) است. اکثر رمزارز ها و شاید تمام آن‌ها از این تکنولوژی برای نگهداری حساب ها استفاده می‌کنند.
تکنولوژی بلاک چین چگونه کار می‌کند؟
در دنیای امروز مفهومی به نام جلوگیری از مصرف دوباره یا یک بار خرج (One Time Spend) وجود دارد که در کنار مفهوم خرج دوباره (ِDouble Spend) قرار می‌گیرد.
در ادامه چند مثال از یک بار خرج را با هم بررسی می‌کنیم:
- صف بانک: امروزه با وجود دستگاه‌های نوبت بدهی امکان اینکه دوباره بتوانید با همان نوبت بعد از چند دقیقه برگردید و دوباره کار جدیدی انجام دهید وجود ندارد و نوبت شما یک بار مصرف است (در واقع فقط یک بار اعتبار دارد.)
- اسکناس: پول نقد و یا اسکناس هم پس از خرج کردن دیگر به شما تعلق ندارد و هر اسکناس برای هر شخص فقط یک بار اعتبار دارد و قابل معامله است.
- حساب بانکی: شبیه به اسکناس است و شما یک اعتبار مشخصی در بانک دارید که می‌توانید با آن معاملات خود را تا حدی که آورده شما تعیین می‌کند انجام دهید.
دلیل اهمیت این مفهوم چیست؟ طبیعی است که در دنیا همیشه افرادی به دنبال راه‌های تقلب باشند که بخواهند این سیستم را دور بزنند.
این افراد تلاش می‌کنند با دور زدن این مفهوم یک بار خرج، بتوانند از این اعتبار دوباره استفاده کنند. پول و اسکناس‌‌های تقلبی از این نمونه هستند که در واقع باعث می‌شود از اسکناس تقلبی چندین بار استفاده شود.
نمونه آشکارتر و ملموس تر می‌تواند کپی کردن یک محتوای دیجیتال مانند (موسیقی، فیلم، کتاب و …) باشد که با یک بار خرید، چندین بار دست به دست می‌شود.
برای مقابله با این وضعیت بسیاری از شرکت‌های نرم افزاری و سخت افزاری به استفاده از قفل نرم افزاری روی آورده اند که از تکثیر چندین باره محصولاتشان جلوگیری می‌کند.
در دنیای دیجیتال و شبکه پولی هم همین مفاهیم وجود دارد. چگونه باید شبکه مالی داشته باشیم که ارز دیجیتال خرج شده فقط یک بار خرج شود.
تکنولوژی بلاک چین در اینجا نقش قفل را در نقل و انتقال مالی ایفا می‌کند.
بلاکچین با استفاده از الگوریتم‌های رمزنگاری اش از دوباره خرج شدن یک توکن (TOKEN) یا همان نشانه یا ارز و یا هر چیز با ارزشی که می‌خواهیم در شبکه از آن محافظت شود، جلوگیری می‌کند.
در نهایت می‌توانیم بگوییم مفهوم کلی بلاک چین، محافظت از دوباره خرج کردن توکن‌ها است. بلاک چین اطلاعات را به صورت دائمی ثبت می‌کند.
از آن‌جا که دیتابیس یا پایگاه داده بلاک چین روی یک سرور خاص قرار ندارد و در تمام کامپیوترهای متصل به شبکه توزیع شده است، سوابق ثبت شدده در هیچ سیستمی قابل هک و یا حذف شدن نیست.
اگرچه بیت کوین اولین کاربرد فناوری بلاک چین را عملی کرده است، اما هر سیستم که بخواهد نیاز به واسطه‌ها و افراد شخص ثالث را کاهش دهد، می‌تواند از فناوری بلاک چین استفاده کند.